آموزش مکالمه زبان انگلیسی از مبتدی تا پیشرفته یکی از موضوع هایی است که همه کسانی که در کلاس های زبان انگلیسی حتی برای یکبار، به عنوان معلم یا زبان آموز، حاضر شده اند به اهمیت آن پی برده اند و با چالش های آن آشنا هستند. صحبت کردن به زبان انگلیسی در سطوح متفاوت برای فراگیران سختی های خاص خود را دارد. در این نوشته ابتدا موانع و سپس روزنه های امید این مسیر را با هم بررسی می کنیم. تمامی آنچه در این مقاله می خوانید مطابق با اصول به کار رفته در دوره جامع است. برای آشنایی با جزئیات این دوره به صفحه معرفی دوره جامع مکالمه انگلیسی رجوع کنید.

موانع آموزش مکالمه استاندارد انگلیسی

در ابتدا بعضی از مشکلات موجود در مسیر آموزش و یادگیری مکالمه زبان انگلیسی در سطوح مختلف را بررسی می کنیم. این مشکلات بیشتر از روش ها و منابع آموزش زبان انگلیسی ناشی می شوند و بعضی به دلیل باورهای رایج به مرور زمان شکل گرفته اند.

یادگیری و آموزش گرامر زبان انگلیسی

مریم یکی از معلم های بسیار جدی، پر تلاش و فعال بود. تقریبا هر روز صبح، وقتی وارد موسسه می شدم، مریم اولین کسی بود که قبل از رفتن به کلاس جلوی درب دفتر اساتید با یک کتاب سامیت ایستاده بود و یک سوال ویژه درباره جزئیان یک مطلب گرامری داشت. سوال های او معمولا تخصصی، جزئی، پیچیده و جدی بودند. مثلا: نحوه تدریس یا فهماندن یک فرق بسیار ریز بین حال کامل ساده و حال کامل استمراری انگلیسی با توجه مثال های نقض کتاب، یا تفاوت کاربرد گذشته ساده و گذشته استمراری در موقعیتی که امکان استفاده هر دو را داریم، باز هم با توجه به مثال های ضد و نقیض موجود در کتاب.

من سعی می کردم به نحوی مریم را قانع کنم که در حد امکان با استفاده از مثال های شخصی به زبان آموزان کاربرد اصلی زمان های مختلف را بشناساند و خودش را درگیر جزئیات نکند اما مشکل خود کتاب بود. در اکثر موارد یک قانون گرامری بیان می شد و در تمرین ها همان قانون نقض می شد. من می دانستم که معلم و زبان آموزان هر دو در موقعیت سختی گیر کرده بودند. اما سالها بود که با چنین مشکلاتی پنجه در پنجه بودیم و چاره ای جز تحت فشار گذاشتن خود و اساتید برای فهمیدن و فهماندن اجباری نبود.

برای فراگیران زبان انگلیسی یادگیری قانون های گرامری زبان انگلیسی در ابتدای مراحل یادگیری یک حاشیه امن ایجاد می کند و زبان آموز، به دلیل اینکه خاطرش آسوده می شود که می تواند با فرمول آموزش دیده شده تعدادی جمله جدید انگلیسی را جایگزین جملات فارسی ذهن خود کند، از پیشرفت خود راضی به نظر می رسد. یک مدرس حرفه ای و مسلط زبان انگلیسی، که با استثناها، پیچیده گی ها، و تفاوت های موجود در مکالمه های نیتیو ها با آنچه در کتاب ها آموزش داده می شود آشنا است، به خوبی می داند حفظ کردن فرم های گرامری در یک محیط واقعی چندان کارآمد و مفید نخواهد بود و حتی عادت به یادگیری گرامر محور زبان انگلیسی برای زبان آموز مشکل ساز خواهد شد. آموزش گرامر زبان انگلیسی با استثناهای موجود در سطوح پیشرفته بسیار کسل کننده و طاقت فرساست. برای مثال کاربردها و استثناهای کلمه the به تنهایی در حد یک کتاب گرامر چندین صفحه ای است.

در آموزش مکالمه ساده انگلیسی برای مبتدیان جمع آوری و دانستن اندک اطلاعات درباره زبان انگلیسی راه را برای مدرس و زبان آموز هموارتر می کند ولی احتمال اینکه زبان آموز به یادگیری بر اساس گرامر عادت کند بسیار زیاد است. در آموزش مکالمه انگلیسی از مبتدی تا پیشرفته ایجاد عادت های صحیح زبانی نقش بسیار حیاتی و مهم دارند.

حفظ کردن لغات و اصطلاحات انگلیسی

یکی از چالش های اساسی زبان آموزان در مواجهه با متون یا همان ریدینگ ها لغات و اصطلاحات انگلیسی است. مشکل اصلی در اینست که شما لغات را با روش های متفاوت یاد می گیرید اما در زمانی که به آنها نیاز دارید با با آنها روبرو می شوید معنی آنها را به یاد نمی آورید. حفظ کردن لغات انگلیسی یا یادگرفتن اصطلاحات جدید انگلیسی یکی از دشواریها در مسیر یادگیری زبان انگلیسی است.

اساتید و مدرسین زبان انگلیسی برای آموزش لغات و اصطلاحات زبان انگلیسی روش های متفاوتی به کار می گیرند. در متد های آموزشی معروف و رایج تکنیک های زیادی برای ارائه و تمرین لغات و عبارت های انگلیسی معرفی شده است. اما اکثر کسانی که در موسسه ها، آموزشگاه ها و یا حتی دانشگاه ها زبان انگلیسی را آموخته اند در خواندن و درک روزنامه ها و کتاب های غیرآموزشی انگلیسی مشکل دارند. حس رایج برای اکثر فارغ التحصیلان زبان انگلیسی و حتی بعضی از مدرسین زبان انگلیسی اینست که دامنه لغتی ضعیف دارند و یا لغاتی که قبلا حفظ کرده اند الان به خاطر نمی آورند.

تقویت لیسنینگ زبان انگلیسی

وقتی صحبت از مهارت شنیداری زبان انگلیسی می کنیم به طور ناخودآگاه به یاد بعضی از کلاس های زبان می افتیم که در آن کل جلسه به پیاده سازی یک تمرین شنیداری می گذشت و زبان آموزان و مدرس همه خسته و نا امید ادامه تمرین را به منزل می سپردند. بعضی از روش های آموزشی تاکید بر گذشتن و تمرکز نکردن زیاد روی لیسنینگ داشتند و باز هم زبان آموزان در مواجهه با یک تمرین شنیداری دچار اضطراب می شدند و نمی توانستد عملکرد خوبی بر اساس معیاز های آزمون های لیسنینگ داشته باشند.

یکی از جمله های بسیار شنیده شده از زبان آموزان سطوح پیشرفته انگلیسی این بود: “فقط لیسنینگم ضعیفه”. برای آموزش مکالمه پیشرفته انگلیسی بعضی از موسسه ها و روش های آموزشی از کتاب های ویژه و دوره های ویژه لیسنینگ استفاده می کنند ولی باز هم اکثر زبان آموزان سطوح پیشرفته انگلیسی قادر به درک منابع غیر آموزشی و اورجینال انگلیسی نیستند.

مهمترین مشکل در درک آهنگ ها و فیلم های انگلیسی بدون زیر نویس پدیدار می شود. پیدا کردن زیرنویس یا لیریکس برای آهنگ های انگلیسی کاملا طبیعی و عادی به نظر می رسد چون همه به این باور رسیده اند که از درک آنها بدون متن عاجز هستند.

تقویت اسپیکینگ زبان انگلیسی

آموزش مکالمه انگلیسی در کلاس های مکالمه انگلیسی محوریت اصلی تمرین ها و تلاش های زبان آموزان و مدرسین زبان انگلیسی بوده و هست. کلاس های بحث آزاد انگلیسی یکی از راه حل های بسیار رایج برای بهبود مهارت اسپیکینگ انگلیسی است. امروزه کلاس های فقط مکالمه انگلیسی بسیار رایج شده است. با وجود تمام تلاش های موجود در این زمینه هنوز احساس رضایت درونی در اکثر فارغ التحصیلان دوره های مکالمه انگلیسی وجود ندارد.

مهمترین مشکل در صحبت کردن به زبان انگلیسی استفاده ناخودآگاه از ترجمه است. در بیشتر موقعیت ها برای بیان منظورمان ابتدا به جمله فارسی در ذهن خود فکر می کنیم و سپس معادل یابی می کنیم. در روند معادل یابی و ترجمه به بعضی از ساختارها و لغات انگلیسی برمی خوریم که معادل آنها به ذهن ما خطور نمی کند. در اینگونه موقعیت ها به این نتیجه می رسیم که باید مهارت اسپیکینگ خود را تقویت کنیم.

لهجه و تلفظ زبان انگلیسی

یکی دیگر از چالش های جدی در مکالمه زبان انگلیسی در سطوح مبتدی و همینطور در سطوح پیشرفته انگلیسی نداشتن لهجه و تلفظ جذاب و رضایت بخش برای بیشتر کسانی است که لهجه و تلفظ خود را با نیتیوهای انگلیسی زبان مقایسه می کنند. بنا به پیشنهاد بعضی از متد های آموزشی داشتن لهجه و تلفظ استاندارد انگلیسی برای فراگیران اهمیت چندانی ندارد. اما با اینکه دکوراسیون داخلی و نمای خارجی منزل مسکونی چندان ضرورتی ندارد همه ما تلاش می کنیم برای آرامش و لذت خود از دکوراسیون و نمای مناسب بهره مند شویم. فراموش نکنیم که لهجه و تلفظ غیر استاندارد در بیشتر موارد باعث اختلال در ارتباط می شود.

بدون هیچ دلیل تقریبا همه مایل هستند بهترین لهجه و تلفظ انگلیسی را داشته باشند اما مشکل اینجاست که با وجود همه رغبت و علاقه موجود به داشتن لهجه و تلفظ جذاب کمتر کسی را می بینیم که به این مهم دست یافته باشد. سیستم آموزشی ما از گذشته تا کنون نتوانسته است روشی پیاده کند که داشتن لهجه و تلفظ صحیح را تضمین نماید. فقط درصد بسیار کمی از زبان آموزان، بواسطه تلاش های جانبی خودشان یا اطرافیانشان و نه تحت تاثیر سیستم های آموزشی رایج، موفق شده اند به لهجه و تلفظ استاندارد انگلیسی برسند.